Yr Eglwys Fethodistaidd yng Nghymru
The Methodist Church in Wales
Dyddiadau Pwysig
Dyddiadau Pwysig
1738
Troedigaeth John Wesley yn Llundain.
​
1739
Dechreuodd Wesley bregethu yn yr awyr agored.
Ymweliad cenhadol cyntaf John Wesley â Chymru..
​
1791
Marwolaeth John Wesley.
​
1799
Dychwelodd Edward Jones adref i Bathafarn, Rhuthun yn dilyn ei droedigaeth ym Manceinion a llogodd ystafell ar gyfer cyfarfodydd Methodistaidd.
​
1800
Derbyniodd y Gynhadledd Fethodistaidd Wesleaidd Brydeinig gynnig Thomas Coke i anfon cenhadon Cymraeg i Gymru. Anfonwyd Owen Davies a John Hughes. Ychwanegwyd John Bryan ac Edward John yn fuan wedyn.
​
1804
Crëwyd Talaith Cymru gyda 1709 o aelodau.
​
1809
Cyhoeddwyd rhifyn cyntaf Yr Eurgrawn Wesleyaidd, cylchgrawn misol seiliedig ar The Methodist Magazine, a lansiwyd dan y teitl The Arminian Magazine gan John Wesley yn 1778.
Sefydlwyd Llyfrfa fel swyddfa cyhoeddi yn Nolgellau. Symudwyd nes ymlaen i Lanfair Caereinion a Llanidloes cyn symud i Fangor yn 1859. Darparwyd adeilad pwrpasol iddi ym Mangor yn 1887.
​
1829
Crëwyd dwy Dalaith – Talaith y Gogledd a Thalaith y Deheudir – gyda chyfanswm o 7947 o aelodau.
​
1831
Cododd anghytundeb ymysg y Methodistiaid Wesleaidd Cymraeg, gyda rhai yn gadael a ffurfio mudiad a elwid y Wesle Bach. Ymunodd â’r Wesleyan Methodist Association yn 1837.
​
1859
Dechreuodd diwygiad yn Nhre’r Ddôl dan arweiniad y pregethwr Wesleaidd Humphrey Jones. Dan ddylanwad y diwygiad cododd cyfanswm aelodaeth y Wesleaid Cymraeg o 13,447 yn 1859 i 16,832 yn 1861.
​
1877
Cyhoeddwyd rhifyn cyntaf Y Gwyliedydd, papur wythnosol a gyfer y Methodistiaid Wesleaidd.
​
1899
Crëwyd y Gymanfa Gymreig. Cwrddodd yn flynyddol ac roedd yn gyfrifol am waith y Taleithiau Cymraeg ac am ordeinio gweinidogion Cymraeg. Roedd y Gymanfa yn atebol i’r Gynhadledd Brydeinig.
​
1904
Crëwyd tair Talaith – Talaith Gyntaf y Gogledd, Ail Dalaith y Gogledd, a Thalaith y Deheudir – gyda chyfanswm o 22,078 o aelodau.
​
1905
Cofnodwyd cyfanswm o 26,108 o aelodau, y ffigur uchaf erioed, diau oherwydd effaith Diwygiad 1904-05.
​
1925
Cofnodwyd cyfanswm o 25,119 o aelodau, ond gwelwyd lleihad cyson yn yr aelodaeth o hynny ymlaen.
​
1946
Sefydlwyd Cymdeithas Hanes a chyhoeddwyd y gyfrol gyntaf o’r cychgrawn Bathafarn dan olygiaeth A. H. Williams.
​
1965
Caewyd y Llyfrfa oherwydd pwysau ariannol.
​
1974
Crëwyd un Dalaith gyda 10,774 o aelodau. Daeth y Gymanfa Gymreig i ben.
​
1983
Cyhoeddwyd rhifyn olaf Yr Eurgrawn. Ymunodd yr enwad gydag enwadau eraill i gyhoeddi’r cylchgrawn cyd-enwadol Cristion.
​
1987
Cyhoeddwyd y rhifyn cyntaf o fersiwn newydd o’r Gwyliedydd dan olygiaeth Owain Owain. Dechreuodd fel misolyn ond erbyn hyn mae’n ymddangos yn ddau-fisol.
​
1988
Cyhoeddwyd y rhifyn cyntaf o fersiwn newydd o’r Gwyliedydd dan olygiaeth Owain Owain. Dechreuodd fel misolyn ond erbyn hyn mae’n ymddangos yn ddau-fisol.
​
2001
Cyhoeddwyd y llyfr emynau cydenwadol Caneuon Ffydd. Mae’r llyfr wedi gwneud llawer i ddod â’r enwadau nes at ei gilydd.
​
2022
Mae Synod Cymru a Wales Synod yn uno i greu Wales Synod Cymru dwyiethog.